Thanh toán điện tử - Phần 4: Rủi ro trong thanh toán điện tử

Với Internet và thanh toán trực tuyến, khách hàng có thể đặt hàng và thanh toán cho doanh nghiệp bất kỳ lúc nào, bất kỳ nơi nào trên thế giới. Doanh nghiệp có nhiều cơ hội mở rộng kinh doanh, tăng năng lực cạnh tranh nhưng lại phải đối mặt với rủi ro trong thanh toán trên Internet. Mặc dù các doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến đã sử dụng các giải pháp nhằm đảm bảo an toàn thông tin trong giao dịch thanh toán điện tử nhưng vẫn phải chịu các rủi ro nếu chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng trực tuyến. Các rủi ro này có thể xuất phát từ các lỗ hổng bảo mật nhưng cũng có thể xuất phát từ quy trình mua bán thuận tiện và đơn giản: toàn bộ thao tác từ việc chọn hàng hóa, đặt hàng và thanh toán đều được thực hiện trên Internet.

Đối với khách hàng sử dụng thẻ, rủi ro phổ biến nhất là bị mất cắp thông tin thẻ tín dụng khi thực hiện thanh toán trên các website thương mại điện tử giả mạo được lập ra với mục đích sao chép thông tin thẻ, làm giả thể để đánh cắp tiền trong tài khoản của chủ thẻ. Vì vậy, để hạn chế rủi ro này, chủ thẻ nên lựa chọn những website thương mại điện tử uy tín và tin cậy. Ngoài ra, chủ thẻ cũng có thể bị rủi ro nếu nhà kinh doanh không cung cấp hàng hóa, dịch vụ đúng như đã cam kết. Tuy nhiên, theo quy định của Tổ chức thẻ Quốc tế và ngân hàng phát hành, chủ thẻ có quyền khiếu nại yêu cầu đòi bồi hoàn nếu nhà kinh doanh không thực hiện giao dịch hoặc hàng hóa dịch vụ nhận được không đúng như cam kết.

Đối với các doanh nghiêp thương mại chấp nhận thẻ, do bị hạn chế trong công tác xác thực khách hàng như không kiểm tra được thẻ vật lý, hóa đơn không có chữ ký của người mua nên hàm chứa hai loại rủi ro cơ bản sau:

-  Sử dụng thẻ bất hợp pháp: đây là dạng rủi ro lớn nhất mà các doanh nghiệp chấp nhận thẻ phải đối mặt. Trong giao dịch trực tuyến, người mua sẽ sử dụng các thông tin của thẻ để khai báo trên website của doanh nghiệp. Giao dịch được cấp phép thành công, người bán nhận được tiền nhưng nếu là giao dịch giả mạo, người bán sẽ bị đòi bồi hoàn từ ngân hàng. Để tránh rủi ro này, doanh nghiệp chấp cần phải áp dụng quy trình quản lý rủi ro để xác thực chủ thẻ chặt chẽ, giảm thiểu tỷ lệ chấp nhận các giao dịch giả mạo.

-  Chủ thẻ thay đổi quyết định mua hàng: nếu người mua hàng từ chối thanh toán đơn hàng đã được đặt trước đó với sự đồng thuận của ngân hàng thì nhà kinh doanh sẽ phải chịu thiệt hại. Một giải pháp hạn nhằm hạn chế rủi ro dạng này là sử dụng chữ ký số để xác nhận đơn hàng cũng như xác nhận thanh toán đơn hàng.